او
ادامه داد: ما در معاونت آموزش ابتدایی نمونه پژوهش‌های انجام شده درباره
ارزشیابی کیفی ـ توصیفی را تحلیل کردیم و حدود 117 مورد پژوهش انجام شده
از سال 1385 تا سال 1396 فراتحلیل شدند. در این پژوهش عملکرد درسی
دانش‌آموزان به تفکیک پایه و درس از سال 94 تا 97 را استخراج کردیم و
کارگروهی برای بازنگری در اصلاح ارزشیابی کیفی ـ توصیفی متشکل از متخصصان
دانشگاهی، متخصصان حوزه سنجش و ارزشیابی و مدیران باتجربه تشکیل شد. نظرات
ادارات کل استان‌ها را نیز در رابطه با اصلاحات آئین‌نامه دریافت کردیم.»
حکیم‌زاده
از آماده بودن مفاد بازنگری در آئین‌نامه طرح ارزشیابی کیفی ـ توصیفی خبر
داد و گفت: ان‌شاالله در اولین فرصت این مفاد در شورای عالی آموزش و
پرورش بررسی و تصویب میشود تا بتوانیم اصلاحات در آئین‌نامه را به مرحله
اجرایی برسانیم تا آموزش‌هایی را که به معلمان در رابطه با طرح ارزشیابی
کیفی ـ توصیفی می‌دهیم براساس آخرین بازنگری‌ها باشد.»
معاون
آموزش و پرورش درباره مواردی که در بازنگری آیین نامه ارزشیابی کیفی_
توصیفی انجام شده است، گقت: یکی از موارد دارای مشکل این بود که
دانش‌آموزان پایه ششم از یک نظام متفاوت ارزشیابی ناگهان وارد نظام نمره‌ای
می‌شدند و فاصله این دو نظام متفاوت ارزشیابی برای آنها مشکل‌ساز می‌شد.
پیشنهاد ما این بود که با توجه به ماهیت کاربردی برخی از دورس در دوره
متوسطه اول مانند کار و فن‌آوری، تفکر و پژوهش و دروسی که این قابلیت را
دارند که از طریق نمره ارزشیابی نشوند به شیوه کیفی_ توصیفی ارزیابی شوند.»
او
ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که ما بتوانیم برنامه ارزشیابی توصیف_
کیفی را با وضع دانش‌آموزانی که دیرآموزاند یا اختلالات یادگیری دارند
تطابق دهیم و در برنامه‌هایمان انعطاف لازم را برای آنها ایجاد کنیم. در
اصلاح آیین‌نامه این طرح تلاش کردیم که به شرایط خاص این بچه‌ها نیز توجه
خاص شود.»
حکیم‌زاده
گفت: مساله مهم دیگر مربوط به امتحان پایانی پایه ششم است که به صورت
محلی و هماهنگ برگزار میشود اما با توجه به اینکه ارزشیابی کیفیـتوصیفی
ارزشیابی فرایند است، امتحانات به شکلی که الان برگزار میشود کارایی لازم
را ندارد. سعی ما این است که در رابطه با این مساله مهم نیز تصمیم‌گیری
نهایی در شورای عالی آموزش و پرورش انجام شود.»
معاون
آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش درباره واکنش اولیای دانش‌آموزان به طرح
ارزشیابی کیفی_ توصیفی گفت: خانواده‌های ما با توجه به اینکه به همان
نظام سنتی عادت کردند، تصور می‌کنند که نمره می‌تواند نمایان‌گر بهتری از
دانش‌آموز باشد و رقابت و نمره عامل و محرک خوبی برای درس‌خواندن بچه‌ها
است؛ در حالی که پژوهش‌های امروز این را تأیید نمی‌کند.»
او
ادامه داد: نظراتی که از خانواده‌ها دریافت کردیم عمدتاً حول این بود که
آنها فکر می‌کردند با نمره از وضعیت درسی بچه‌هایشان مطلع می‌شوند. آنها
فکر می‌کنند که نمره‌ها می‌توانند رقابت ایجاد کنند و تصورشان این است که
اگر ما بچه‌ها را به رقابت با همدیگر وادار کنیم، آنها انگیزه بهتری برای
درس‌خواندن پیدا می‌کنند. اما این تلقی بر اساس اصول علم تعلیم و تربیت
قابل تأیید نیستند.»
حکیم‌زاده
یکی از برنامه‌های معاونت آموزش ابتدایی را ارائه آموزش‌های منظم و لازم
برای تغییر نگرش در خانواده‌ها عنوان کرد و گفت :خانواده‌ها یکی از
دست‌اندکاران اصلی در امر آموزش و ذی‌نفع آن هستند که حتماً باید همراهی
خانواده‌ها را در همه امور داشته باشیم.»
معاون
وزیر آموزش و پرورش با ابراز امیدواری برای اجرای طرح اصلاح شده ارزشیابی
کیفی_توصیفی از مهر 98، گفت: ارزشیابی‌های پایانی در دوره ششم بر روی نظام
آموزشی در دوره ابتدایی، تاثیرات بدی به همراه داشت. خوشبختانه با
تصمیم‌های وزیر آموزش و پرورش مبنی بر ممنوعیت برگزاری آزمون‌ها، آزمون‌های
تستی، رتبه‌بندی و استفاده از کتب‌های کمک‌آموزشی تا حدود زیادی آسیب‌هایی
که برای اجرای ارزشیابی کیفیـتوصیفی در مدارس وجود داشت، رفع شده است.
امیدواریم که بتوانیم اصلاح ارزشیابی کیفیـتوصیفی به شکلی باشد که هم
اشکالات موجود برطرف شود و این ایده مترقی به شکل صحیح در مدارس اجرا
شوند.»
حکیم‌زاده
درباره نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پر و برخی نظرات مبنی بر آنکه
روش ارزشیابی توصیفی موجب شده است تا دانش‌آموزان بی‌سوادتر شوند، گفت:
اینکه ما بیاییم نتایج تیمز و پر را به مدل ارزشیابی کیفیـتوصیفی ربط
بدهیم، با توجه به اینکه متغیرهای متعددی روی بحث آزمون تیمز و پر مؤثر
هستند، با نگرش و نگاه علمی فاصله دارد.»
او
ادامه داد: در تمام سال‌هایی که ایران در آزمون‌های تیمز و پر شرکت
می‌کند، نمراتمان کمتر از میانگین بوده است. چه زمانی که ما ارزشیابی کیفی ـ
توصیفی داشتیم چه زمانی که ما ارزشیابی کیفی ـ توصیفی نداشتیم، به نمرات
ما به بالای میانگین جهانی نرسیده است.»
معاون
وزیر آموزش و پرورش گفت : نمرات ما در این آزمون‌ها مربوط به دوره
ابتدایی و متوسطه است. در دوره متوسطه اول که ما دیگر ارزشیابی کیفی ـ
توصیفی نداریم اما شما شاهد هستید که ما همچنان از میانگین جهانی پایین‌تر
هستیم. بنابراین ربط دادن آن به ارزشیابی کیفی ـ توصیفی خیلی قابل قبول
نیست.»
او
ادامه داد: براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش موظف هستیم با روشی
غیر از روش ارزشیابی که معلمان ما دارند یک پایش عملکرد داشته باشیم. این
کار قرار بود در سال 94 انجام شود اما به دلیل نبود اعتبار به تعویق افتاده
است. البته اینکه بتوانیم با یک روش علمی بررسی کنیم که آیا بچه‌های ما در
مهارت‌های اصلی خواندن، نوشتن و حساب‌کردن وضعشان به چه صورت است تکلیفی
است که شورای عالی مشخص کرده و جزو اولویت‌های اصلی معاونت آموزش ابتدایی
نیز است.»
نتایج
نشان می‌دهد در آخرین آزمون بین المللی تیمز و پر در ایران، عملکرد در
درس ریاضی در حد قبل است ولی در مهارت علوم و خواندن کاهش شدید 30 نمره ای
وجود دارد.
درباره این سایت